Over parels

Druppels op de huid van Venus

Een jaar of zesduizend geleden werd de eerste parel ontdekt door vissers die op het strand een aangespoeld exemplaar tegenkwamen. Prachtige verhalen kwamen er vervolgens in omloop. De Perzen dachten dat het tranen van de Goden waren, de Chinezen zeiden dat ze door de kracht van het maanlicht werden gemaakt. De Grieken kwamen met een blikseminslag-theorie en de Romeinen bedachten dat toen Venus, de godin van de liefde uit een schelp oprees, de druppels op haar huid in parels transformeerden.

Indringer

De waarheid is een stuk minder poëtisch, maar daarom niet minder wonderbaarlijk.
Een oester zit namelijk rustig in zijn schelp. Als er plotseling een vuiltje zijn huis binnendringt, een krabbetje of een parasiet bijvoorbeeld, gaat de oester zich tegen die indringer verdedigen door hem in te kapselen. Laagje voor laagje bedekt hij hem met een hard en duurzaam materiaal, zodat de indringer geen gevaar meer kan zijn voor de oester. Wij kennen dat materiaal als parelmoer.
Vier jaar later is dat een prachtig rond, glad en glinsterend bolletje geworden: een parel. Een goed verstopt juweel dus, op de bodem van de zee.

Zeldzaam

Er moeten zo’n 15.000 (!) oesters geopend worden om een parel te vinden. Niet zo gek dat ‘wilde’ parels enorm kostbaar zijn. Eeuwenlang werden ze dus alleen gedragen door de rijkste mensen op aarde zoals Cleopatra en later door koningen en Maharadja’s. Pas in de jaren ’20 van de vorige eeuw ontdekte de Japanner Mikimoto hoe je ze kon kweken.
Door een bolletje met een stukje oesterweefsel in de schelp te injecteren, ging de oester aan het werk met zijn wonderlijke ‘parelmoerbescherming’. Zoeken was dus niet langer nodig en parels konden in grote hoeveelheden gemaakt worden, zowel in zout water (Akoya en Tahiti-parels) als in zoet water (in enorme meren in China). Maar omdat de vervuiling in de wereldzeeën alleen maar erger wordt, zijn zoutwaterparels steeds moeilijker te kweken en dus duurder.

Coco Chanel

Zoetwaterparels zijn inmiddels voor iedereen te betalen, al heeft het even geduurd voordat het imago van de kweekparel was opgevijzeld. De ‘nep’-parels waren natuurlijk absoluut not done. Met dank aan de immer eigenwijze Coco Chanel, zijn ze toch een hit geworden. Zij kwam met parelkettingen van meer dan een meter lang in haar ontwerpen en dat kon (gezien de kostbaarheid) natuurlijk alleen maar met kweekparels.